Γκράαλ

(Graal).Αντικείμενο της χριστιανικής μυθολογίας, πιθανώς κελτικής προέλευσης. Γ. ονομάζεται το ποτήρι που χρησιμοποίησε στον Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς, σύμφωνα με μεσαιωνική θρησκευτική παράδοση. Στο ποτήρι αυτό, σύμφωνα πάντοτε με την ίδια παράδοση, ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία συγκέντρωσε το αίμα που έτρεξε από την πλευρά του σταυρωμένου Ιησού, όταν τον λόγχισε ο Ρωμαίος κεντηρίωνας. Το ποτήρι αναφέρεται σε πολλούς άλλους μεσαιωνικούς θρύλους καθώς και σε ιπποτικά μυθιστορήματα ως σύμβολο της χάρης που προσφέρει ο θεός σε όσους μετανοούν ειλικρινά. Από τους πρώτους που αξιοποίησε λογοτεχνικά το θέμα ήταν ο Κρετιέν ντε Τρουά, που έγραψε το 1182 το επικό ποίημα Πάρσιφαλ Η Ιστορία του Γκράαλ.Το έργο αυτό, που αποτελείται από 9.000 στίχους, έχει ως θέμα του την αποτυχημένη προσπάθεια του νεαρού ιππότη Πάρσιφαλ, που υπηρετούσε στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου, να θεραπεύσει έναν παράλυτο βασιλιά, βρίσκοντας το θαυματουργό ποτήρι. Ο μύθος χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον Ροβέρντο ντε Μπορόν στην έμμετρη σύνθεσή του Η μυθιστορία του Γ.,που στηρίζεται στον θρύλο της συγκέντρωσης του αίματος του Χριστού στο ποτήρι του Μυστικού Δείπνου και αποτέλεσε το κύριο υπόδειγμα για τη συγγραφή μιας σειράς παρόμοιων μυθιστορημάτων, όπως είναι ο Λανσελότος και οι Αναζητήσεις του Γ.Στα έργα αυτά δεσπόζει η αλληγορική ταύτιση της αναζήτησης του ιερού ποτηριού με την προσπάθεια του ανθρώπου να λυτρωθεί από τους πειρασμούς της κοσμικής ζωής για να μπορέσει έτσι να πραγματοποιήσει το ιδανικό της χριστιανικής αρετής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ούτε ο Λανσελότος ούτε ο Γκοβέν ούτε ο Μποχόρ ούτε ο Πάρσιφαλ, οι ήρωες δηλαδή των διαφόρων παραλλαγών του ίδιου μύθου, κατορθώνουν να βρουν το ιερό σκεύος, και αυτό επειδή δεν είναι τόσο αγνοί όσο απαιτείται για να το βρουν. Μόνο ο Γκάλααντ, ο απόλυτα αθώος και ενάρετος γιος του Λανσελότου, κρίνεται ικανός, σύμφωνα με τη γερμανική παραλλαγή του Βόλφραμ φον Έσενμπαχ, να το αποκτήσει. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η αναζήτηση του ποτηριού αποτέλεσε και τη βασική πηγή έμπνευσης της όπερας Πάρσιφαλ του μεγάλου Γερμανού συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ.